Jeden z kulinarnych symboli Stanów Zjednoczonych i główny składnik typowego holenderskiego śniadania. Masło orzechowe jest dziś dostępne niemalże w każdym sklepie, ale to gotowe niczym nie może równać się z domowym, które możemy przygotować wyłącznie z wybranych przez siebie, naturalnych składników. Do zrobienia pożywnego, zdrowego kremu potrzebujemy przecież tylko dwóch rzeczy: orzechów i odpowiedniego blendera.
Kiedy myślimy o maśle orzechowym, pierwsze skojarzenia kierują nas w stronę kremu z orzechów arachidowych, czyli popularnych fistaszków. To właśnie takim kremem zajadają się mieszkańcy Stanów Zjednoczonych i Holandii, gdzie stał się on już niemalże daniem narodowym. Podstawowy przepis opiera się w stu procentach na orzeszkach ziemnych, które pod wpływem szybkiego blendowania wypuszczają naturalny olej, nadający kremowej, aksamitnej konsystencji. Do domowego masła orzechowego dobrze będą nadawać się orzechy arachidowe nieprażone i prażone. Jeśli zdecydujemy się na te drugie, najlepiej wybierzmy takie bez dodatku tłuszczu i soli, aby móc samemu zdecydować o doborze i proporcjach tych składników.
Pyszny, pożywny i pełen zdrowych tłuszczy krem możemy zrobić nie tylko z fistaszków. Jeśli mamy blender o dużej mocy, możemy zamienić w masło każde orzechy. Najdelikatniejsze uzyskamy z nerkowców, które charakteryzują się łagodnym, słodkim smakiem bez goryczki i kremową konsystencją po zblendowaniu. Gładkie masło uzyskamy także z pistacji. Będzie ono miało nie tylko charakterystyczny, szlachetny smak, ale także ciekawy, zielonkawy kolor.
Jeśli nie przeszkadza nam odrobina goryczki, wybierzmy orzechy włoskie. Kiedy użyjemy nieobranych, uzyskamy masło o intensywnym, mocnym smaku i ciemnobrązowym kolorze. Krem będzie delikatniejszy, jeśli przed zblendowaniem namoczymy orzechy w gorącej wodzie, a kiedy skórka zacznie odchodzić, obierzemy je. W ten sposób pozbędziemy się zawartej w niej goryczki.
Delikatnie słodkie masło możemy przygotować także z orzechów laskowych lub migdałów. Wymagają one nieco dłuższej obróbki, ponieważ zawierają mniej tłuszczu. Pamiętajmy, że kiedy rozdrabniamy je blenderem ręcznym, powinniśmy robić przerwy.
Jak zrobić domowe masło orzechowe?
Podstawowy przepis na masło orzechowe zakłada użycie wyłącznie wybranych orzechów bez żadnych dodatków. Niektóre receptury mają podany w składzie tłuszcz roślinny, np. olej rzepakowy lub – dodający smaku i zapachu – kokosowy nierafinowany. Dodawanie go nie jest jednak konieczne. Jeśli używamy blendera o odpowiedniej mocy, podczas rozdrabniania orzechów po kilkunastu minutach wytrąci się tłuszcz, który jest odpowiedzialny za gładką strukturę masła orzechowego. Dzięki niemu najpierw z całych orzechów, a potem ze zblendowanych drobinek powstaje krem. Możemy uzyskać wersję z chrupiącymi kawałeczkami lub aksamitną. Wszystko zależy od czasu blendowania.
Niezależnie od tego, jakie orzechy wybierzemy, najpierw powinniśmy podsmażyć je na suchej patelni lub uprażyć w piekarniku ustawionym na 180-200°. Temperatura wydobędzie z nich cały aromat i smak oraz przyspieszy uwalnianie się z nich tłuszczu. Dzięki temu szybciej uzyskamy pożądaną gładkość. Przed blendowaniem prażone orzechy należy schłodzić. Podczas mielenia szybko nabierają wysokiej temperatury, dlatego warto też od czasu do czasu robić przerwy. Możemy użyć blendera ręcznego lub dołączonego do niego malaksera. Przygotowanie zajmie około kilka minut.
Gotowe masło orzechowe najlepiej przełożyć do szczelnego słoika. Nie trzeba przechowywać go w lodówce. Pod wpływem niskiej temperatury traci lejącą się konsystencję i tężeje. Najlepiej schować je w zaciemnione, chłodne miejsce, np. w kuchennej szafce. Będzie nadawało się do spożycia nawet przez kilka miesięcy.
Wytrawne, domowe masło orzechowe na słono
Choć głównie kojarzymy je z deserami lub popularną w stanach kanapką z dodatkiem dżemu, masło orzechowe jest wbrew pozorom kremem bardzo uniwersalnym. Wystarczy tylko odpowiednio dopasować dodatki, aby stworzyć różnorodne kompozycje na śniadanie, obiad i kolację. Jak nadać wytrawnego smaku masłu orzechowemu?
Podstawowy przepis na masło orzechowe zakłada użycie wybranych orzechów oraz szczypty soli, która podbija ich delikatną słodycz oraz sprawia, że smak kremu jest wielowymiarowy. W efekcie uzyskujemy uniwersalną bazę, którą możemy dowolnie zmieniać. Dzięki przyprawom masło orzechowe może stracić swój deserowy charakter. Do orzechów pasować będzie np. curry, kurkuma, kumin, gałka muszkatołowa, chili lub cynamon. Pokusić się możemy również o zamianę zwykłej soli na tę gruboziarnistą. Oryginalną i zdrową pastę orzechową na kanapki stworzymy, jeśli dodamy do zblendowanych orzechów pokrojone w drobna kostkę warzywa, np. świeże marchewki, kolorowe papryki lub seler naciowy.
Wytrawne masło orzechowe nadaje się nie tylko na kanapki. Możemy nim posmarować pieczonego kurczaka lub zamarynować mięso. To także doskonały zagęstnik do sosów o orientalnych, korzennych nutach oraz kremowych zup. Sprawdzi się w daniach z makaronem. Wystarczy podgotować warzywa na półtwardo, podsmażyć kurczaka lub tofu, dodać makaron gryczany lub ryżowy oraz całość połączyć domowym masłem orzechowym, aby wyczarować oryginalną, prostą potrawę. Ilość możliwości kulinarnego wykorzystania takiego masła przekonuje, że słoiczek zawsze warto mieć w swojej spiżarni.
Masło orzechowe na słodko
Klasyczne masło orzechowe możemy urozmaicić, dodając do niego przyprawy i składniki, nadające mu deserowego charakteru. Dobrym dodatkiem będzie nie tylko biały lub brązowy cukier, ale także miód, syrop z agawy lub syrop klonowy. Słodyczy nadadzą mu także suszone owoce: daktyle, morele lub rodzynki. Klasycznym dodatkiem do masła orzechowego są również przyprawy korzenne: cynamon, kardamon lub wanilia. W składzie kremów ze sklepu znajdziemy także sól, która kontrastując ze słodyczą, nadaje masłu orzechowemu pełniejszego smaku. Do deserowej wersji masła orzechowego pasuje również czekolada, kakao, karob lub mleko i wiórki kokosowe.
Przy wyborze dodatków warto wziąć pod uwagę rodzaj wybranych orzechów. Te o intensywnym smaku i aromacie, np. włoskie lub arachidowe, dobrze współgrać będą nawet z mocnymi przyprawami korzennymi lub aromatycznymi zamiennikami cukru, do których należy syrop klonowy oraz ciemne muscovado. Delikatniejsze nerkowce, migdały oraz orzechy laskowe warto połączyć z czymś, co nie zdominuje i przyćmi smaku. Zwróćmy uwagę nie tylko na intensywność, ale także proporcje. Wystarczy odrobina wanilii, trochę miodu lipowego lub roztopiona biała czekolada, aby zachować odpowiednią harmonię.
Przy pomocy sprawnego blendera z małą szatkownicą, możemy uzyskać masło z kawałkami orzechów, suszonych owoców czy kokosa. To propozycja dla wszystkich, którzy najbardziej lubią połączenie gładkiego kremu z chrupkimi dodatkami. Jeśli chcemy uzyskać jednolite i kremowe masło orzechowe, wszystkie dodatki zblendujmy wraz ze składnikami podstawowymi. Przygotowywanie powinno potrwać kilka minut.
Masło orzechowe z awokado
Jeśli przygotowujemy niesłodzone masło orzechowe, które wykorzystamy np. na zdrowe kanapki, możemy dodać do niego awokado – kolejny składnik zawierający zdrowe tłuszcze i podkreślający konsystencję kremu. To doskonała propozycja dla osób aktywnych, uprawiających sport lub potrzebujących sycącego, dodającego energii śniadania. Taka kompozycja zawiera wiele zdrowych tłuszczy i daje siłę na długie godziny. Słodką wariacją na temat orzechów i awokado może być krem z nutą czekolady. Wystarczy ją dodać do składników bazowych, czyli wybranych orzechów, awokado i odrobiny soli. Dobrym uzupełnieniem będzie cukier muscovado, syrop klonowy lub z agawy oraz przyprawy korzenne.
Jaki blender do orzechów i masła orzechowego?
Kiedy przygotowujemy domowe masło orzechowe, ogromne znaczenie ma sprzęt, który pomoże nam szybko i skutecznie rozdrobnić twarde orzechy na krem. Ważne, aby blender lub malakser miał odpowiednią moc. Doskonale sprawdzi się Braun Multiquick 9 z 1000-watowym silnikiem i technologią ActiveBlade z ruchomym ostrzem, które zapobiega powstawaniu tzw. martwego pola, czyli miejsca, w którym gromadzą się niezblendowane składniki. Pomocny okaże się wygodny przycisk, pozwalający na kontrolę prędkości. Masło orzechowe szybko i wygodnie przygotujemy także w specjalnej przystawce w postaci małej szatkownicy lub malaksera. Kiedy używamy takiego urządzenia, nasz krem może składać się wyłącznie z orzechów. Nie będzie potrzebował dodatku tłuszczu, ponieważ moc i tempo mielenia w kilkanaście minut zamienią wybrane orzechy w kremowy dodatek do dań lub pyszny, szybki deser.